آثار و زندگینامه مرتضی ممیز

مرتضی ممیز در خانواده‌ای هنردوست متولد شد و در دوران کودکی استعداد و علاقه ویژه‌ای به نقاشی و طراحی نشان داد، در دوران متوسطه برای کمک به خرج تحصیل خود برای مغازه‌ها تابلونویسی می‌کرد در آن دوران بود که به خاطر علاقه خانوادگی به مصدق وارد جریانات سیاسی شد که نتیجه آن چند کاریکاتور در روزنامه شاهد شد، در سال‌های آخر دبیرستان مرتضی گاهی به کتابخانه وابستگی فرهنگی سفارت لهستان سر می زد و در آنجا بود که برای اولین بار با مجله‌های «پولند» و «گرافیک» لهستان آشنا شد. [ بقیه در ادامه مطلب ]

سال ۱۳۳۵ مرتضی ممیز وارد دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران در رشته نقاشی شد و در آنجا زیر نظر علی محمد حیدریان که از شاگردان کمال الملک بود آموزش دید، در دانشگاه بود که با سهراب سپهری، پرویز کلانتری، ژازه طباطبائی، چنگیز شهوق و … آشنا شد، در ۱۳۴۴ از دانشگاه فارغ التحصیل و برای ادامه تحصیل راهی فرانسه شد و گواهی طراحی غرفه را در مدرسه هنرهای تزئینی فرانسه اخذ کرد، در همان جا بود که با فیروزه صابری آشنا شد و سال‌های بعد با او ازدواج کرد، زندگی مشترک آن ها تا سال ۱۳۷۵ که سرطان فیروزه آن را پایان داد ادامه پیدا کرد.

آثار:

• لوگوی سازمان استاندارد ایران

مرتضی ممیز، پدر و بنیان گذار علم گرافیک در ایران، در سال ۱۳۶۴ طرحی را به عنوان لوگوی سازمان استاندارد ارائه دادند. همان طور که می دانید، لوگو در کنار زیبایی و سادگی، باید کاملا با معنا باشد و هویت بصری سازمان به شمار می آید. ممیز، برای نشان دادن معنا و مفهوم استاندارد، در لوگوی این سازمان از ISIRI که حروف اختصاری “Institute of Standard and Industrial Research of Iran” (موسسه ی استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران) می باشند، استفاده کردند. این لوگو را اگر  برعکس بخوانیم، نام ایران می باشد.

اما جالب است بدانید، کادر اطراف ISIRI، اتفاقی انتخاب نشده و دلیل خاصی داشته است. از آنجا که داوری موسسه ی استاندارد، بر اساس تعیین حداکثر و حداقل ها می باشد، به همین خاطر ممیز در نظر داشته است تا کادری را اطراف حروف وسط طرح قرار دهد، که دو زاویه ی تیز و سمت دیگر دو منحنی وجود داشته باشد. اما این طرح از نظر سازمان استاندارد، خیلی ساده بوده و در نتیجه خطوطی به آن اضافه شده و در نهایت طرح فعلی استاندارد بدست آمده است.

• لوگوی شهرداری تهران

تهران، در گذشته دروازه های زیادی داشته و استاد ممیز برای طراحی لوگوی شهرداری این شهر، سعی در نشان دادن دروازه های قدیمی آن داشته است. به گفته ی وی، از کنار هم قرار گرفتن دروازه ها، طرحی شبیه به گل بدست آمده که زیبایی را در کنار معنا و مفهوم، به طرح نهایی اضافه کرده است. تهران قدیم، دوازه دروازه داشته که برای سادگی طرح، از تعداد آنها کم شده است.

• لوگوی آتش نشانی ایران

لوگوی آتش نشانی ایران، یکی دیگر از آثار بسیار ارزشمند مرتضی ممیز می باشد. جالب است که اغلب به این لوگو و معنا و مفهوم آن توجه نداشته ایم. سال ۱۳۷۴ ممیز، لوگویی ساده و در عین حال با معنا را برای این سازمان طراحی کرد که دو رنگ سیاه و قرمز را بصورت هوشمندانه در کنار هم قرار داد. رنگ قرمز، نشان از شعله و آتش بوده و کادر سیاه رنگ که بر شعله ی آتش غلبه کرده و تسلط دارد، هدف این سازمان را نشان می دهد. طرحی بسیار ساده و در عین حال با معنا و تامل بر انگیز می باشد.

• لوگوی سایپا

این لوگو، بخشی از زیبایی های بناهای آجری مراغه را در کنار لوگوی شرکت خودروسازی بنز قرار داده است. این لوگو در سال ۱۳۶۶ طراحی شده است و امروز به عنوان یکی از ماندگارترین آثار استاد ممیز شناخته شده است.

منبع: ویکی پدیا و ظریف گرافیک